Een buitenlands toernooi stond al heel lang op de planning, maar nu, nu we allebei het werkzame leven achter ons hebben gelaten, moest het er echt een keer van komen. De bedoeling was altijd de Aeroflot Open in Moskou, maar dat zit er door omstandigheden even niet in. Het toernooi staat nog steeds voor eind februari op de kalender, maar ik vermoed dat er niet heel veel Europeanen zullen spelen.
Bij het doornemen van de internationale kalender stuitte ik op Cappelle La Grande. Ik kon mij vaag herinneren dat Haarlemmer en nooit HWP-lid Michiel Abeln altijd erg enthousiast was over dit toernooi, dus dat moest het worden.
Na een voorspoedige reis zonder enig oponthoud bij Antwerpen arriveerden we zaterdag 15 februari rond de klok van twaalven in Cappelle, een klein plaatsje in Noord Frankrijk net over de Belgische grens en gelegen naast het meer bekendere Duinkerken.
Frank H wist nog te melden dat Loek van Wely hem tijdens het wekelijkse zondagochtend HWP-hardlooprondje had toevertrouwd dat je in Cappelle nog niet dood gevonden wilde worden. Nu moest Loek wel bekennen dat hij er nog nooit geweest was, maar hij had wel degelijk gelijk. Ondanks het mooie weer was het een weinig opbeurende omgeving en ook de lokale bevolking liep nu niet bepaald met blij gemoed in het rond. Zeker niet de jongeman die meende met zijn sleutel een kras in het autoportier te moeten aanbrengen omdat hij vond dat Frank H bij het uitstappen zijn portier geraakt had met een niet zichtbaar plekje tot gevolg. Natuurlijk was hij wel zo laf de kras aan te brengen toen wij aan het inschrijven waren, dus verhaal halen zat er niet meer in. De auto zal trouwens verderop in dit verhaal nog een (negatieve) hoofdrol opeisen.
Was de eerste kennismaking met Cappelle niet heel positief, de speelzaal daarentegen overtrof de verwachtingen. Een ruime zaal met meer dan 250 tafels en op elke tafel een mooi houten bord met dito stukken en DGT 3000-klok. Daar kon het dus niet aan liggen. Ook aan ons onderkomen niet. Een verrassend royaal en net woonhuis met drie slaapkamers, twee badkamers en prima keuken. En gratis parkeren voor de deur. Weliswaar gelegen naast een cafƩ, maar dat gaf weinig overlast.
Voorlopig even genoeg over het randgebeuren. Het schaken nu. Na een ellenlange openingsceremonie, waarbij elke plaatselijke notabele een woordje mocht doen, kon om 16.00 ronde 1 van start. Ik was daarin gekoppeld aan een 14-jarig Belgisch jochie met een FIDE-rating van 1936. Jeugdspelers met een dergelijke rating en die er ook nog eens uitzien alsof ze naast het schaken niet veel anders doen, zijn niet te onderschatten. Het is dan ook een gewaagde onderneming om je dan van het Koningsgambiet te bedienen. Maar aangezien ik niks anders heb op 1ā¦ e5 zat er niets anders op: 2. f4?!
Na 5 zetten resulteerde dat in onderstaande stelling.
Lichess kan slechts Ć©Ć©n partij vinden met deze stelling en wel van onze “eigen” Jaap de Jager in zijn BDO-partij van 2007 tegen Mark van Ojik. Jaap ging verder met de korte rokade, terwijl ik hier 6. d4 speelde. De engine prefereert d4, alleen Jaap won en ik verloor.
Dat ging zo: 6. d4 g5 7. g3 Lg7 8. gxf4 (tot mijn schrik impliceerde dit min of meer een stukoffer) 8ā¦ g4 9. Tg1 Kf8 10. Le3 gxf3 11. Dxf3. Wit heeft zeker compensatie voor het stuk en zeker na het gespeelde 11ā¦Dh4 12. Lf2 Pxd4
Na 13. Dd3 wint wit het stuk met rente terug, alleen dacht ik dat met 13. Dg2 ook te bewerkstelligen. Maar na 13ā¦Dg4! kom ik van een koude kermis thuis. Na 14. Dxg4 Lxg4 15. Lxd4 Lxd4 16. Txg4 Lxc3+ 17. bxc3 Pf6 wint zwart pion e4 en resteert een hopeloos eindspel voor wit. Na nog ruim 20 zetten tegenspartelen houd ik het voor gezien.
Er zouden nog 2 partijen met het Koningsgambiet volgen met evenzovele nullen. Reden om hiermee te stoppen? Zeker niet. Ook in ronde 3 kreeg ik goede kansen en in ronde 9 dacht ik mij een frivoliteit tegen een 1600-speler te kunnen veroorloven. Maar Lxf7 is niet altijd goed en zeker niet omdat bij schaken het slaan niet verplicht is.
Zwart slaat hier wel op f7, maar na 11. Pg5+ uiteraard niet op g5. 11ā¦ Kg6! Oeps, even over het hoofd gezien op de vroege vrijdagochtend.
Frank H begon het toernooi wel met een overwinning. Door een iets hogere rating zat hij in de bovenste speelhelft en trof zodoende een lager gerate tegenstander. Dat leverde geen probleem op, maar het gevolg was wel dat hij nu slachtoffer werd van het zogenaamde jojo-effect. Dat houdt in dat je na winst een hooggeratete tegenstander treft en dan na verlies weer tegen een zwakkere broeder wordt ingedeeld. En dan trof Frank H het nog eens extra niet omdat hij merendeels zwart had tegen de sterkere opponenten. Toch had hij in ronde 2 de trend al kunnen doorbreken door tegen de Nederlandse jeugdspeler Philippe Krylov een remisestelling ook daadwerkelijk remise te houden.
Ook Frank B werd getroffen door het jojo-effect met dit verschil dat hij met wit de hoger geratete tegenstanders trof. Daarnaast was hij, kindervriend als hij is, zo vriendelijk om in ronde 4 van een 10-jarig Frans jochie te verliezen.
Het enige resultaat dat Frank H tegen een op papier sterkere tegenstander boekte, was in ronde 5 tegen de voormalig Frans kampioen bij de meisjes onder 12. Een FranƧaise van Mozambikaanse afkomst, inmiddels 14 jaar. Onwillekeurig moest ik hierbij denken aan Jan Hein Donner en kon de verleiding tot het maken van een heel foute opmerking niet weerstaan. Gelukkig was enkel Frank H hier getuige van, en hij doet niet mee aan de cancelcultuur.
Maar goed, schaken kon ze wel, maar ook weer niet zo heel goed. Na om beurten Ć©Ć©nmaal een kans op groot voordeel te hebben gemist, verzandde het in onderstaande remise stelling.
Wit, de FranƧaise, had ooit een goede witte loper, maar kan nu niet heel veel meer dan heen en weer pendelen tussen d1 en c2. Toch wilde ze onder toeziend oog van haar vader van geen remise weten. Dit terwijl enkel zwart nog iets van vage kansen heeft. Ze modderde nog een half uur door om tenslotte het onvermijdelijke in te zien. Gelukkig begon de dinsdagronde om 14:00 dus konden we toch nog mooi op tijd aan de maaltijd voor die dag beginnen.
Dan terug naar het randgebeuren: de auto. Maandagochtend brandde ineens het lampje van het elektronisch stabilisatiesysteem. Volgens het boekje kun je best zonder, maar de wegligging was dusdanig dat het voorzichtig rijden was naar de speelzaal. Mogelijk de vrieskou, dachten we, en hopelijk is het als we teruggaan wel over. Maar dat was natuurlijk ijdele hoop.
Gelukkig heb je in dit soort gevallen de ANWB en Frank H was ook nog eens lid. De volgende ochtend stond er een takelwagen voor ons appartement en nog diezelfde middag een bericht dat de auto weer in orde was. Balhoofd linker voorwiel kapot. Dat ‘weer in orde’ moest wel met een korreltje zout genomen worden, want toen Frank H de volgende ochtend na het afrekenen weer in de auto stapte, brandde zoals hij al bevreesde het lampje nog steeds.
Ah, zei de beste monteur, 10 minuten en ik heb het voor je gefixt. Hij hield woord en zo was Frank H net op tijd voor ronde 6, die woensdagochtend om 9.00 uur begon. Vanwege risicospreiding was Frank B met de bus gegaan. Dat was prima te doen, want de bus vertrok op 5 minuten loopafstand van “huis” en stopte zo goed als voor de speelzaal. En daarbij, het openbaar busvervoer in de regio is gratis.
Ronde 6 begon met een 50% score voor Frank H en ik had een halfje minder. Het jojo-effect koppelde Frank H aan ene Boris LeCoeur met een rating van 1680. De man op leeftijd bleek aan weggeefschaak te doen, want toen ik na een klein half uurtje even kwam buurten bleek Frank 3 pionnen voor te staan. En na het tellen van de stukken bleken er dat ook nog eens twee meer te zijn. Niet verwonderlijk dus dat Frank snel aan mijn bord stond. En dat zou nog heel lang duren.
Mijn tegenstander, wederom een jeugdspeler (rating 1901), bediende zich van het Morra-gambiet. Iets wat ik ooit wel eens zelf speelde, maar dat is zo lang geleden dat ik de finesses allang vergeten was, als ik ze al ooit heb geweten. Verrast was ik geenszins, want de database bevatte een redelijk aantal partijen van deze jongeman. Zo kon het gebeuren dat ik op zet 14, zie diagram, mijn pluspion nog steeds koesterde en ook nog een alleszins acceptabele stelling had.
Maar nu kwam wit met het schijnoffer 15. Pd5?! Schijnoffer omdat wit te allen tijden met Lc7 een stuk terugwint. Na lang beraad besloot ik tot 15…Lxd5, de zet die ook door de engines wordt aanbevolen. 15ā¦exd5 16. Lc7 Pf4 (niet gezien, keek enkel maar na 17ā¦Da7 18. Lxa5 en wit staat heel goed) 17. Lxf4 (Kf1 Pxb3 18. Lxc7 Pxd1 19. Txd1 =) Pxb3 geeft gelijkspel. Verkeerde overwegingen, juiste zet. Wit bleef allerlei dreigingen in de stelling vlechten, maar ik brak niet en had ook na de eerste tijdcontrole nog steeds een pluspion.
Hier overschatte ik de stelling, die 0.0 is en zocht naar een winstplan. Dat is er niet en dan gaan na 4 uur spelen de jaren tellen. Dat zag mijn tegenstander ook en hij sloeg een remisevoorstel af. Daarna ging het van kwaad tot erger en toen ik ook nog mijn Koning onbedoeld in schaak zette, wist ik dat het een verloren strijd was.
Snel even boodschappen doen en langs huis, want om 16.00 wachtte ronde 7 (op maandag en woensdag werden er twee ronden gespeeld). Frank H trof weer een 2000+-speler en was snel uitgerangeerd. Vervolgens kon hij weer bijna 4 uur wachten op Frank B, die geen kans zag zijn cursus “Butcher the Scandinavian” in praktijk te brengen en uiteindelijk in remise moest berusten tegen weer een jeugdspeler.
De donderdag begon met een hardloopsessie op het Duinkerkse strand, waar door de oplopende temperaturen de boulevard inmiddels ontdaan was van sneeuw en ijzel. In een tempo waar menig 60-plusser nog een puntje aan kan zuigen arriveerden we na 6,83 km (horloge Frank B) danwel 7,7 km (horloge Frank H) weer thuis. Gevolg was wel dat we “fris en fruitig” achter het bord zaten. En dat hebben onze tegenstanders geweten.
Frank H trad tegen een wat ouder man met hoed, die mij de indruk gaf dat het hier om de plaatselijke jager ging. Hij bleek echter uit Belgiƫ te komen, dus dat kon weer niet. Frank H had na afloop van de partij op basis van de man zijn schaakcapaciteiten een wat minder vleiende omschrijving, die ik hier vanwege de al eerder genoemde cancel-cultuur achterwege zal laten.
Thuis achter de engines moest Frank H zijn mening ietwat bijstellen, want dit was de stelling na zet 21.De4 van wit:
Ondanks dat zwart zijn paard en toren nog niet meedoen kan wit (Frank H) slechts bogen op een klein voordeeltje. Maar hier dacht onze Belgische vriend dat het wel een goed idee was om zonder ontwikkeling 21ā¦d5?? te spelen, om na 22. La3 Kf7 23. cxd5 Ph6 24. Te1 (een ernstige onnauwkeurigheid, 24. dxe6 was aangewezen) 24ā¦The8?? 25. d6 Txc3 (pakken wat je pakken kan) 26. d7 Td8 27. Txc3 Dxc3 28. De6# te moeten constateren dat het toch niet zo’n heel goed idee was.
Zelf werd ik in ronde 8 weer getrakteerd op het Morra-gambiet en op een ouderwetse pot koffiehuisschaak. We komen erin op zet negen, wit heeft zojuist Pd5 (waar kende ik dat van?) gespeeld.
Na nemen wint wit met rente het stuk terug, dus 9ā¦Pa5 10. Lg5 f6?! en de volgende verrassing 11. Ph4??! (Pe5 was hier een stuk beter). Maar wat nu? Paard en loper staan in, maar Dh5 dreigt. Dus 11… g6 12. Pxf6 Pxf6 13. e5 Le7 14. Lc2 (wit gaat onverdroten verder, maar dit gaat te ver) 14ā¦Pe4 15. Le7 Dxe7 16. Dg4 Dg5 en het is uit met de pret.
Frank H al op 50% en ik met een goede kans dat de laatste ronde te halen. Maar over de laatste ronde zullen we weinig woorden vuil maken. Twee om precies te zijn: twee nullen. Vroeg 13:00 naar huis (in dit geval Haarlem) dus. Ditmaal wel oponthoud bij Antwerpen. Ongeval in de Scheldetunnel. Toch weer niet Tom Waes denk je dan meteen, maar daar was het te vroeg voor. Google Maps leidde ons keurig om Antwerpen heen en om 16:30 passeerden we Leiden. We kunnen nog…
Volgend jaar weer?? Aan de organisatie zal het niet liggen. Die was, op een af en toe wat raadselachtige indeling van jeugspelers na, nagenoeg perfect. Dat gold ook voor het appartement, welke al min of meer vastgelegd is voor 2026. Dus ja, die kans is zeer zeker aanwezig. De resultaten zullen alleen wel wat beter moeten.
