Eerste matchpunt voor een staartclub (HWP N2) tegen een topper (Santpoort N1) in topklasse NHSB

Het N2-team begint lekker op stoom te raken, wat vooral te danken is aan de twee 'jonkies' (dixit Visser): Cees en Sjoerd. Cees kwam door zijn winst op 3 uit 3 en Sjoerd op 3,5 uit 5. Een ander jonkie stampt leuk mee met 2,5 uit 5. Over dat jonkie hebben we het nog.

Veel illusies maak je je als staartploeg natuurlijk niet, maar Santpoort heeft ook een tweedeling in het team: vier sterke spelers met een gemiddelde (nieuwe) rating van 2215 en vier minder goedbedeelden met een gemiddelde van 1771. De vergelijkbare HWP gemiddelde ratings zijn 1926 voor de top-vier en 1859 voor de staart. Beide teams hadden een stevige aderlating bij de top vier: Hubrecht bij ons en zoon Martijn de Roode bij Santpoort. Dus was onze taak duidelijk: een beetje standhouden in de top en dan terugslaan in de staart, en zo ging het dan ook precies.

Het begin was gelijkopgaand. Wat remises en een overwinning voor beide teams. De remise van Jan was wat teleurstellend leek me te oordelen naar zijn gezicht na het melden ervan: hij had 160 elopunten meer. Jan moest met zijn Siciliaan met zwart opboksen tegen de Alapin-variant (1 e4 c5 2 c3) en daarvan kan ik me nog goed herinneren dat die opening in mijn Groningse tijd naar analogie met De Draak wel De Braak werd genoemd. Jan deed het goed genoeg, maar kreeg nergens voordeel.

Ook Willem speelde een korte partij met een remise als resultaat, maar daar was wel degelijk een moment waarop het heel goed of heel fout had kunnen gaan:

Wit kan hier groot/beslissend voordeel halen met 22 Ld3, waarna g4 dreigt en blijkt dat zwarts stukken ongelukkig staan. Bijvoorbeeld (22 Ld3) 22 .. h4 23 Te1 h4 24 Tad1 Tc5 25 Pa3 Tac8 26 Pac4 met groot voordeel. Maar wit speelde 22 g4? en toen had het mis kunnen gaan voor Willem:

Zwart had hier een stevige dreun kunnen uitdelen met: 22 .. Pxf2! 23 Pxf5+ gf5 en Pf2 staat gedekt. Zwart speelde echter 22 .. Ld7? waarna het ongeveer gelijk staat en dat leidde zes zetten later tot vrede.

Intussen vielen er ook twee beslissingen te noteren. Sjoerd is de laatste maanden erg op dreef al wil het in de interne nog niet zo lukken. Maar zijn partij tegen Van Rees kun je alleen maar bewonderen. Sjoerds onorthodoxe manier van spelen kennen we zo langzamerhand wel, maar de modelpartij die hij nu afleverde was een juweeltje. Al blijft het spel van de Santpoorter onbegrijpelijk: hij speelt met wit het Colle-systeem (eigenlijk Koltanowski) en bakt daar heel weinig van:

Wit is finaal weggespeeld: de e-lijn is in zwarts handen, het paard wordt een onaantastbaar monster op e4 en de witte stukken, vooral Lb2, zijn werkeloos en kijken wat verdwaasd in het rond. Er volgde: 23 .. Pe4 24 Kf1? Pg5 25 Dg2 De2 Jammer dat Sjoerd hier kiest voor een glad gewonnen eindspel. Hij had in de aanval kunnen winnen met 25 .. De3+ 26 Kh1 Dd3 27 Tf1 Te2 28 Tf2 Dd1+ 29 Kh2 Txb2 en uit. In de partij duurde het een paar zetten langer: 26 Tf1 Pxh3 27 Dxh3 Dxb2 28 Dxg2 Dxc3 29 Dxd5 Dxg3+ 30 Dg2 Dxg2+ 31 Kxg2 Te2+ 32 Tf2 Txf2 33 Kxf2 f5 en wit vond het wel genoeg.

Sjoerd had het zelf zo ervaren: "Mijn partij ging zoals wel vaker de laatste tijd extern: onverklaarbaar gemakkelijk. Ik weet niet wat het is, maar ik kwam al meteen uit de opening lekker te staan. Na 10.c3 en de pionnenruil op d4 staat de loper op b2 vreselijk en heb ik het idee al beter te staan. Na de breekzet e5 doet hij een soort hulpzet met Lf5, waardoor mijn toren al op de 7de rij komt waarna ik kan verdubbelen. Al mijn zetten voelen heel natuurlijk en simpel aan. Na 19. Kf1 heb ik het gevoel groot voordeel te hebben en moet ik uitrekenen hoe ik het uitspeel. Er worden veel stukken geruild en ik sta vervolgens actiever met mijn toren en dame op de e-lijn en de koning open op f1. Op zet 25 koos ik voor De2 aangezien ik geen duidelijk voordeel kon vinden met De3+ en met De2 dreig ik al meteen om de dames te ruilen om vervolgens Te2+ te spelen en de loper te winnen. De computer ziet hier wel varianten met De3+ die beter zijn, maar ik koos voor de veilige optie. Vervolgens win ik met Pxh3 een pion en komt zijn dame inactief te staan waardoor ik nog een pion kan winnen. Hierna staat hij me toe simpel af te ruilen naar een pionneneindspel met twee pionnen meer en gaf hij op.'

Het werd 2-2 door een overtuigende overwinning van Ilias van der Lende tegen Pepijn. Nu poets je meer dan 500 elopunten verschil ook niet zomaar weg, maar het blijft teleurstellend als je in je lijfvariant voor de tweede keer in successie hardhandig wordt verslagen in een zijvariantje. Vorig jaar overkwam Pepijn iets dergelijks tegen Roel van Duijn, blijkbaar is het lek hier nog niet boven.

We kwamen zelfs op 4-3. Ben de Jong speelde een voor zijn doen wat vlakke partij die vrij snel in remise eindigde zonder dat er veel gebeurde. Hij leek een tegenstander met een hogere rating te treffen, maar door Bens elowinst (+27) en het verlies van 40 punten voor Hans Kors waren de bordjes verhangen.

'Jonkie' Enno moet maar eens streng worden toegesproken door de teamleider. Hij bracht een thematisch stukoffer tegen drie pionnen dat vanuit verschillende varianten in de Siciliaan kan voorkomen. Let maar eens op de gelijkenis.

Enno speelde hier 11 Lxb5, waarna wit drie pionnen (drie verbonden vrijpionnen op de damevleugel) krijgt in ruil voor een licht stuk. Dit offer komt in meer Siciliaanse varianten voor. Bijvoorbeeld in de Taimanov:
 

En in de Klassieke Siciliaan kan het ook in de Richter Rauser variant voorkomen:
 

In alle gevallen krijgt wit drie verbonden vrijpionnen voor een licht stuk. De machines vinden het niet bijzonder, maar in de praktijk is het vervelend spelen voor zwart, zeker als je een scherpe Najdorf wilt spelen.
Maar in mijn partij tegen Daan is het offer minder geslaagd. Omdat de loper op e7 staat, kan zwart na 11 Lxb5 ab5 12 Pdxb5 Db8 13 Pxd6 met de koning naar f8, waarna zwart iets beter staat. Daan sloeg toch het paard op d6, zodat na 13 .. Lxd6 14 Dxd6 Dxd6 15 Txd6 een vergelijkbare stelling ontstond als die vanuit de Taimanov en de Richter Rauser.
Wat was nu Enno's laffe zonde? Hij bood remise aan in deze stelling:

Dit is wel andere koek. De machines geven wit een voordeel van +1,1, maar dat wist ik natuurlijk niet. Maar wat kan wit hier gebeuren? Hij kan rustig zijn damevleugelpionnen naar voren brengen (a4+Pb5) en zwart heeft vrijwel geen tegenkansen en moet afwachten wat wit ervan bakt. Verliezen voor wit is vrijwel uitgesloten: hij speelt voor twee resultaten. Bij de achteraf-analyse had Daan er meermalen weinig zin in nog verder te kijken, hij werd er niet vrolijk van. En toen kwam zijn gewetensvraag: waarom bood je nou remise aan? Ik mompelde iets van 'oude man' waar 'geen idee' beter op zijn plaats was. Maar wat was de echte reden remise aan te bieden, terwijl dat best wel eens een belangrijk halfje kon zijn. Ik denk toch dat het een klassieke reden is: verliezen bij het schaken is altijd onevenredig veel vervelender dan een remise, wel 10 keer erger en uren of dagen napiekeren. Dat moet het geweest zijn.

Hierna stond het 3-3 en er was nog een goede kans om een wedstrijdpunt te halen. Cees stond beter, maar voor Franks lot moest gevreesd worden. En zo ging het precies. Cees won tegen de mogelijke clubkampioen van Santpoort dit jaar, Henk Swier, en Frank redde het niet tegen Peter de Roode.

Cees haalde niet zo veel uit de opening, het stond vrijwel gelijk, toen zijn tegenstander en wel erg gevaarlijke pion sloeg:

Wit staat een tikkeltje beter na 16 .. g5 17 Pxf6 Txf6 18 Pe4 Tf7, maar de stelling moet voor zwart te keepen zijn. Geheel onverwacht sloeg zwart nu op d5: 16 .. Pexd5? Dit is toch levensgevaarlijk met een nare penning met Db3? Dat klopt, maar wit moet wel beginnen met 17 Pxd5. Dan leidt zowel 17 .. Pxd5 18 Dxd5+ Kh7 19 Tad1 als 17 .. Pxe4 18 g4 Lxg4 19 f3 tot groot voordeel voor wit. Maar Cees speelde het voor de hand liggende 17 Db3?!, waarna zijn voordeel weer beperkt is. Maar onze man behield toch zijn 100%-score:

18 Pg5 ziet er erg leuk uit, maar zwart kan zich handhaven met 18 .. hg5 19 Pxd5 e4 20 Tad1 Df7 21 Pxf6 Lxf6 en staat dan eerder ietsje beter. Maar 18 Pg5 is praktisch natuurlijk een prima zet, want zwart kan verongelukken en dat gebeurde dus: 18 .. Pc7?! 19 Pxe6 Pxe6 20 Lh3 en zwart hield het niet droog en gaf negen zetten later op.

Dat was 4-3 voor ons, maar er resteerde een modelpunt voor Santpoort in de partij van Frank tegen Peter de Roode. Een Sämisch Konings Indiër, waar de spelers wel iets over kwijt wilden. Eerst Frank:
"Ik speelde tegen good old Peter de Roode. Peter speelde heel vroeg a6 en b5 en offerde hiermee een pion. Er verscheen een Benkö-achtige stelling die er goed uitzag voor mij. Al vrij snel maakte ik echter een positionele fout waardoor een van de zwarte paarden op d3 binnendrong in een stelling waarin ik nog niet had gerokeerd. Er restte mij slechts twee uur van houtje-touwtjeschaak waarna het in de wederzijdse tijdnoodfase keihard mat ging. Een volledig terechte nul."

En tot slot Peter:
"Ik besteedde heel veel tijd in de opening, omdat ik dit nooit bestudeerd had, maar er wel van wist. Moest dus de theorie achter het bord bedenken. Mijn conclusie is dat Frank nooit ergens goed heeft gestaan. Zijn 11. Pa3 is al verdacht en daarna gaat het van kwaad tot erger. Op de 18e zet kan ik al direct winnen met 18. …Txc3! 19. bxc3: Pxe4 20. Lb4 c5 -+.
Maar de zwarte winst is nergens in gevaar geweest. Ik deed er wel erg lang over en dat kwam door mijn onevenredige tijdsverdeling in de opening."

De stelling waar Peter het over heeft, is deze:
 

Een bekend thema in het Konings Indisch: een pion voor (veel) activiteit. En toen was het dus 4-4, het eerste puntje van een staartclub tegen een topper. Maar dat maakt HWP N2 nog niet veilig voor degradatie. We moeten de twee laatste ronden tegen twee medegegadigden (Zandvoort en Krommenie). Daar moet nog wel een puntje gehaald worden.

PS De leeftijden van de N2'ers tegen Santpoort zijn van oud naar jong:

1946, 1947, 1956, 1957, 1961, 1965, 1968 en 1993.

gbn = gemiddeld bordnummer

Klik hier voor de stand in de Topklasse